Na obrobcima planine Radan, nedaleko od Kuršumlije, nalazi se neobičan lokalitet upečatljivog naziva - Đavolja varoš, smešten na nadmorskoj visini od 660 do 700 m. Nesvakidašnjost ovog mesta ogleda se u postojanju velikog broja izduženih zemljanih figura sa kamenim kapama na vrhu, ali i u izvorima vode neuobičajenih svojstava.
Figure, koje meštani nazivaju kulama, smeštene su u dve jaruge, takođe zastrašujućih naziva: Đavolja i Paklena. Ukupno ih ima 202 i različitih su veličina. Visine figura variraju od 2 do 15 m, a širine od 0.5 do 3 m. Ovaj vrlo redak geomorfološki fenomen nastao je kao posledica specifičnog erozivnog procesa koji traje vekovima. Ceo ambijent izgleda mistično, ogoljeno i gotovo surovo, iako se nalazi u živopisnom planinskom okruženju.
O nastanku figura u Đavoljoj varoši ispredaju se brojne legende. Po jednoj legendi figure predstavljaju okamenjene svatove koji su po nagovoru đavola hteli da venčaju brata i sestru. Druga verzija iste legende tvrdi da su ti svatovi pripadali porodicama koje su se posvađale oko iste devojke, a sreli su se u Đavoljoj varoši. Po drugoj legendi to su okamenjeni đavoli sa kojima su se neki nestašni đaci kladili i od kojih su đavoli izgubili opkladu pa su se okamenili. Po trećoj legendi ove figure predstavljaju stanovnike koji su kažnjeni zbog svoje nepokornosti surovom vladaru koji je u dalekoj prošlosti gospodario ovim krajem. Svaka legenda je interesantna na svoj način ali je i apsolutno nebitna jer je svakako fenomen Đavolje varoši neprikosnoven.
U Đavoljoj varoši postoje dva izvora vode koje spadaju u prirodne retkosti. Jedan izvor je Đavolja voda, koja se nalazi u blizini figura u Đavoljoj jaruzi, sa dosta hladnom i veoma kiselom vodom (ph ove vode je 1.5). Iz drugog izvora - Crveno vrelo izvire manje kisela voda, ph vrednosti 3.5 i sa nižim stepenom mineralizacije. Crveno vrelo se nalazi bliže ulazu u lokalitet, oko 400 m nizvodno od izvora Đavolje vode, na ravnom terenu, zbog čega se voda sa ovog izvora razliva i otiče u korito obližnjeg Žutog potoka. Ovaj izvor je veoma interesantan zbog neobične boje nastale kao rezultat oksidacije gvožđa, koje se u velikim količinama nalazi u vodi. Voda sa izvora nije za piće ali meštani tvrde da je treba koristiti za umivanje i ispiranje bolnih tačaka na telu jer ima lekovita svojstva. U blizini ovog izvora videli smo i rudarska okna Saskih rudnika iz kojih su Saski rudari vadili gvožđe i zlato u XII veku.
U okviru lokaliteta Đavolja varoš takođe se nalazi Crkva Svete Petke iz XIII veka. U crkvi i ispred nje postoje mnogobrojni parčići bele tkanine, koje ljudi vezuju zbog verovanja da će se na taj način izlečiti. Po tom verovanju, parčetom tkanine umočenim u vodu treba više puta preći preko bolnog mesta ili rane i zatim vezati tkaninu na određeno mesto, najčešće na granu drveta, u crkvi ili ispred crkve, da bi bolest zauvek ostala zavezana na tom mestu.
Đavolja varoš je kao vredan lokalitet stavljena pod zaštitu države 1959. godine, a 1995. godine je proglašena za prirodno dobro od izuzetnog značaja. Ukupno je zaštićeno 67 ha površine. 2009. godine Đavolja varoš je bila jedini srpski kandidat u izboru za novih sedam svetskih čuda prirode. Iako nije uspela da se plasira u finale, zahvaljujujći učešću u tom takmičenju, posećenost Đavolje varoši je naglo porasla. Ovaj lokalitet se može posetiti preko dana ali i u večernjim časovima, kada se nalazi pod posebnim osvetljenjem. Međutim, iako atraktivne, noćne posete su mnogo ređe, možda zbog zastrašujućih legendi ili ipak zbog dvostruko viših cena ulaznica. Nisam bila u noćnoj poseti Đavoljoj varoši ali ću prvom sledećom prilikom iskusiti i taj doživljaj.
Na obrobcima planine Radan, nedaleko od Kuršumlije, nalazi se neobičan lokalitet upečatljivog naziva - Đavolja varoš, smešten na nadmorskoj visini od 660 do 700 m. Nesvakidašnjost ovog mesta ogleda se u postojanju velikog broja izduženih zemljanih figura sa kamenim kapama na vrhu, ali i u izvorima vode neuobičajenih svojstava.
Figure, koje meštani nazivaju kulama, smeštene su u dve jaruge, takođe zastrašujućih naziva: Đavolja i Paklena. Ukupno ih ima 202 i različitih su veličina. Visine figura variraju od 2 do 15 m, a širine od 0.5 do 3 m. Ovaj vrlo redak geomorfološki fenomen nastao je kao posledica specifičnog erozivnog procesa koji traje vekovima. Ceo ambijent izgleda mistično, ogoljeno i gotovo surovo, iako se nalazi u živopisnom planinskom okruženju.
O nastanku figura u Đavoljoj varoši ispredaju se brojne legende. Po jednoj legendi figure predstavljaju okamenjene svatove koji su po nagovoru đavola hteli da venčaju brata i sestru. Druga verzija iste legende tvrdi da su ti svatovi pripadali porodicama koje su se posvađale oko iste devojke, a sreli su se u Đavoljoj varoši. Po drugoj legendi to su okamenjeni đavoli sa kojima su se neki nestašni đaci kladili i od kojih su đavoli izgubili opkladu pa su se okamenili. Po trećoj legendi ove figure predstavljaju stanovnike koji su kažnjeni zbog svoje nepokornosti surovom vladaru koji je u dalekoj prošlosti gospodario ovim krajem. Svaka legenda je interesantna na svoj način ali je i apsolutno nebitna jer je svakako fenomen Đavolje varoši neprikosnoven.
U Đavoljoj varoši postoje dva izvora vode koje spadaju u prirodne retkosti. Jedan izvor je Đavolja voda, koja se nalazi u blizini figura u Đavoljoj jaruzi, sa dosta hladnom i veoma kiselom vodom (ph ove vode je 1.5). Iz drugog izvora - Crveno vrelo izvire manje kisela voda, ph vrednosti 3.5 i sa nižim stepenom mineralizacije. Crveno vrelo se nalazi bliže ulazu u lokalitet, oko 400 m nizvodno od izvora Đavolje vode, na ravnom terenu, zbog čega se voda sa ovog izvora razliva i otiče u korito obližnjeg Žutog potoka. Ovaj izvor je veoma interesantan zbog neobične boje nastale kao rezultat oksidacije gvožđa, koje se u velikim količinama nalazi u vodi. Voda sa izvora nije za piće ali meštani tvrde da je treba koristiti za umivanje i ispiranje bolnih tačaka na telu jer ima lekovita svojstva. U blizini ovog izvora videli smo i rudarska okna Saskih rudnika iz kojih su Saski rudari vadili gvožđe i zlato u XII veku.
U okviru lokaliteta Đavolja varoš takođe se nalazi Crkva Svete Petke iz XIII veka. U crkvi i ispred nje postoje mnogobrojni parčići bele tkanine, koje ljudi vezuju zbog verovanja da će se na taj način izlečiti. Po tom verovanju, parčetom tkanine umočenim u vodu treba više puta preći preko bolnog mesta ili rane i zatim vezati tkaninu na određeno mesto, najčešće na granu drveta, u crkvi ili ispred crkve, da bi bolest zauvek ostala zavezana na tom mestu.
Đavolja varoš je kao vredan lokalitet stavljena pod zaštitu države 1959. godine, a 1995. godine je proglašena za prirodno dobro od izuzetnog značaja. Ukupno je zaštićeno 67 ha površine. 2009. godine Đavolja varoš je bila jedini srpski kandidat u izboru za novih sedam svetskih čuda prirode. Iako nije uspela da se plasira u finale, zahvaljujujći učešću u tom takmičenju, posećenost Đavolje varoši je naglo porasla. Ovaj lokalitet se može posetiti preko dana ali i u večernjim časovima, kada se nalazi pod posebnim osvetljenjem. Međutim, iako atraktivne, noćne posete su mnogo ređe, možda zbog zastrašujućih legendi ili ipak zbog dvostruko viših cena ulaznica. Nisam bila u noćnoj poseti Đavoljoj varoši ali ću prvom sledećom prilikom iskusiti i taj doživljaj.
Нема коментара:
Постави коментар